Giáo xứ Ba Làng được thành lập từ năm 1846, với bốn giáo họ nằm kề nhau dọc theo chiều dài 1500m của bờ biển. Đây là một giáo xứ toàn tòng, nơi đã đón nhận Tin Mừng từ rất sớm và là mảnh đất phát triển mạnh mẽ của đạo Công giáo tại miền Bắc Việt Nam.

Cha Alexandre de Rhodes (cha Đắc Lộ), linh mục thừa sai dòng Tên, quốc tịch Tây Ban Nha, trong hành trình trên chiếc tàu buôn Tây Ban Nha, khi đang ngoài khơi hải phận Việt Nam, định hướng vào cửa Thần Phù để ra Bắc Hà. Tuy nhiên, vào ngày 17/3/1627, một cơn bão lớn đã nổi lên trên biển Nam Hải, khiến mọi người trên tàu lo sợ và tìm mọi cách để ghé tàu vào đất liền. Họ nhắm một ngọn núi làm hướng, đó là hòn Mê, cách Ba Làng chỉ vài chục cây số. Cha Alexandre và một vị truyền giáo khác đêm ngày không ngớt cầu xin và trông cậy vào sự bầu cử của Thánh Cả Giuse.

Chiều ngày 19/3/1627, đúng ngày lễ kính Thánh Cả Giuse, khi hai vị thừa sai chèo thuyền vào cửa Bạng, để bắt đầu việc giảng đạo, các ngài đã nhìn thấy trên một tảng đá lớn nằm lồ lộ giữa dòng sông hình một cây thánh giá được vẽ bằng vôi, mà không rõ ai là người vẽ. Vì được sự bảo vệ của Thánh Giuse, hai vị thừa sai đã đến được đất liền bình an, và từ đó các ngài đã chọn Thánh Giuse làm thánh quan thầy cho xứ truyền giáo này.

Có truyền thuyết kể lại rằng, tại Cửa Bạng có một viên đá in dấu chân của cha Đắc Lộ, nhưng hiện nay viên đá ấy đã không còn tìm thấy. Ngoài ra, cũng có một câu chuyện khác, khi cha Đắc Lộ từ Ma Cao đến Việt Nam, ngài muốn vào Đàng Trong, nơi Tin Mừng đã được rao giảng từ năm 1615 và có nhiều cha dòng Tên. Tuy nhiên, một sự kiện kỳ lạ đã xảy ra khi cha Đắc Lộ đang đứng trên mũi thuyền lần hạt, chuỗi tràng hạt của ngài bất ngờ rơi xuống biển. Cứ tưởng là mất, nhưng một con cua đã nổi lên và quặp cỗ tràng hạt. Cha Đắc Lộ cúi xuống gỡ lấy cỗ tràng hạt và không quên giơ tay làm dấu Thánh Giá, ban phúc lành cho con cua. Kể từ đó, các con cua, con ghẹ ở Cửa Bạng đều có hình Thánh Giá trên mai. Một hiện tượng kỳ lạ và bí ẩn mà người dân nơi đây tin rằng đó là dấu hiệu của sự bảo vệ và bầu cử của Thiên Chúa.

Để ghi nhớ biến cố này, một tiểu chủng viện đã được thiết lập tại Cửa Bạng, và được đặt tên là Tiểu Chủng Viện Thánh Giuse, để bày tỏ lòng tin tưởng vào sự bầu cử thần thánh của Thánh Giuse trước Chúa, đồng thời kỷ niệm hai nhà truyền giáo đầu tiên đã đặt chân lên mảnh đất yêu quý Cửa Bạng.

Nhà thờ Ba Làng, ban đầu được xây dựng đơn sơ, đã trải qua nhiều lần cải tạo và xây dựng lại. Điều đặc biệt là nhà thờ hiện nay được xây dựng với kiến trúc kết hợp giữa phong cách phương Đông và phương Tây, phản ánh sự giao thoa văn hóa và tôn giáo. Nhà thờ Ba Làng không chỉ là nơi cầu nguyện, mà còn là biểu tượng của sự kiên cường và đức tin của người dân nơi đây.

Ảnh: Peter Tuan

Sưu tầm & biên soạn